Czasem zdarza się tak, że kładziemy się spać i zaaferowani minionym dniem, nie jesteśmy w stanie zasnąć. Nerwowo zaczynamy odliczać upływające minuty, zastanawiając się ile jeszcze cennego czasu zostało do momentu pobudki. Sekundy płyną, a sen nie przychodzi. Wzmaga się natomiast stres i poczucie zmęczenia. Brzmi znajomo?

DLACZEGO SEN NIE PRZYCHODZI?

Można wyróżnić dwa rodzaje czynników powodujących bezsenność. Pierwszą grupę stanowią przyczyny zewnętrzne, takie jak niewygodne łóżko czy hałas dochodzący z ulicy. Do nich zalicza się również źle dobrane poduszki czy zbyt wysoką temperaturę w sypialni. W tym wypadku wystarczy zastanowić się nad tym, co nie pozwala nam zasnąć i postarać się to zmienić. Sprawa jest więc stosunkowo prosta. Często, jako dobrą metodę uporania się z bezsennością, spowodowaną czynnikami zewnętrznymi, podaje się zmianę wystroju pomieszczenia, w którym zasypiamy, chociażby poprzez przestawienie łóżka.

Gorzej, gdy mamy do czynienia z drugą kategorią, czyli przyczynami tkwiącymi w nas samych. W tym wypadku, zaburzenia snu, spowodowane są najczęściej problemami psychiczno-emocjonalnymi takimi jak depresja czy nerwica, z którymi trudno się uporać. Do przyczyn wewnętrznych zalicza się również wszelkiego rodzaju choroby, w tym: cukrzycę, nadczynność tarczycy, bóle, nowotwory, czy często spotykany u mężczyzn, bezdech. Jeśli twoja bezsenność spowodowana jest właśnie tą kategorią czynników, nie bagatelizuj jej.

BEZSENNOŚĆ BEZSENNOŚCI NIE RÓWNA

Bezsenność jest kwestią bardzo złożoną. Nie dość, że czynników wpływających na zaburzenia snu jest bardzo dużo, to sam problem może przebierać różne formy. Do najczęstszych zalicza się trudności z samym zasypianiem, charakterystyczne raczej dla ludzi młodych. Spowodowane są one przede wszystkim stresem i niewłaściwym sposobem odżywiania, a także szybkim trybem życia.

Inną przypadłością są problemy z ciągłością snu. Ludzie, którzy się na nie uskarżają, budzą się kilkakrotnie w ciągu nocy, za każdym razem mając problem z ponownym zaśnięciem. Są też osoby, które budzą się, na przykład, po godzinie i nie są już w stanie spać dalej. W obu przypadkach pojawiąją się nerwy i frustracja, które pogłębiają problem.

3 RODZAJE - JEDEN EFEKT
Specjaliści, mówiąc o problemach ze snem, zwracają szczególną uwagę na czas trwania zaburzeń. Wymieniają zazwyczaj trzy rodzaje bezsenności: przygodną (lub tymczasową), przedłużającą się oraz przewlekłą.

Bezsenność przygodna trwa zazwyczaj do kilku dni i jest zjawiskiem przejściowym. Spowodowana jest emocjami występującymi w przełomowych momentach życia człowieka, takich jak przeprowadzka, wycieczka czy ślub. W tych przypadkach nawet zalecane są środki nasenne, herbatki ziołowe czy leki uspokajające. Jakkolwiek, należy zaznaczyć, że nie wolno ich przyjmować przez dłuższy czas. Jeśli dolegliwości się utrzymują trzeba zrezygnować z leczenia się na własną rękę i skontaktować się ze specjalistą.

Powodem przedłużającej się bezsenności jest długotrwały stres towarzyszący osobom, w których życiu zachodzą istotne zmiany. Utrzymujące się kłopoty ze snem, mogą pojawić się, na przykład, w momencie zmiany pracy, szkoły, czy miejsca zamieszkania. Wtedy człowiek staje się bardziej podatny na negatywne emocje i łatwiej ulega napięciom, o których wieczorem ciężko jest zapomnieć. Sen staje się nieregularny i płytki. Wzmaga się poczucie zmęczenia i irytacji. Taki stan utrzymuje się od 2 do 3 tygodni. W tego typu przypadkach odradzane jest stosowanie leków nasennych i uspokajających ponieważ mogą one m.in. prowadzić do problemów z koncentracją.

Trzecią, najbardziej zaawansowaną formą, jest bezsenność przewlekła. Jest to stan diagnozowany w momencie, gdy zaburzenia snu utrzymują się dłużej niż 3 tygodnie. Należy wówczas szukać pomocy u specjalisty. Często bowiem powodem przewlekłych problemów ze snem jest depresja, psychozy czy stany lękowe. W takich wypadkach, oprócz leków, trzeba zastosować psychoterapię.

Na efekty bezsenności nie trzeba długo czekać. Osoba dotknięta tym problemem staje się bardziej podenerwowana, a gdy dolegliwość nie mija, nawet agresywna. Znacznie pogarsza się jej samopoczucie. Stwierdzono, że u osób dotkniętych bezsennością zwiększa się wydzielanie hormonów stresu, natomiast spada odporność. Pojawiają się problemy z koncentracją, zmniejsza się aktywność, trudniej osiągnąć dobre wyniki w pracy czy w szkole.

KILKA PROSTYCH PRZEPISÓW. NA SŁODKI SEN
Aby szybko zasnąć i obudzić się rano wypoczętym, nie potrzeba garści leków nasennych. Często wystarczy zastosować wypróbowane, domowe sposoby, aby osiągnąć równie dobry efekt.

Warto przed snem wywietrzyć sypialnię i zadbać o to, żeby nie było w niej za gorąco. Pomieszczenie to powinno kojarzyć się ze spokojem i relaksem, wobec czego dobrze jest usunąć stąd telewizor czy radio. Pamiętaj, że oglądanie do późna telewizji, czy długa praca na komputerze nie sprzyjają wypoczynkowi. Ciężko też zasnąć po burzliwych dyskusjach na temat codziennych problemów. Może więc lepiej przełożyć je na następny dzień. Zadbaj o to, by w sypialni nie przeszkadzało ci światło czy hałasy dochodzące z ulicy, żeby w twoim królestwie panowały cisza i spokój.

Problemy z zaśnięciem mogą być spowodowane nieodpowiednią dietą. Dobrze jest więc zjeść ostatni, lekkostrawny posiłek na 2-3 godziny przed snem oraz powstrzymać się od spożywania napojów na pół godziny przed pójściem do łóżka. Warto pamiętać, że nadmierne spożywanie kawy, mocnej herbaty czy coca-coli, też nie pomoże nam zasnąć. Lepszym wyjściem będzie wypicie przed snem szklanki ciepłego mleka.

Świetna metodą na ukojenie nerwów po ciężkim dniu, jest ciepła kąpiel z dodatkiem aromatycznych olejków. Pomogą ci one zrelaksować się i zapomnieć o troskach dnia codziennego.

Jeśli mimo wszystko nie możesz zasnąć, nie denerwuj się. W takich wypadkach dobrze jest wstać, przejść do innego pokoju i zacząć wykonywać jakąś spokojną czynność, poczytać mało interesującą książkę, czy posłuchać muzyki relaksacyjnej. Po pewnym czasie, z pewnością ogarnie cię senność i zaśniesz jak niemowlę.

CZY WIESZ, ŻE:
- według badań przeprowadzonych w 2000 r., 34% Polaków cierpi na bezsenność,
- częściej choroba ta dotyka kobiety niż mężczyzn,
- osoby cierpiące na zaburzenia snu rzadziej awansują,
- takie osoby mają obniżoną odporność
- jeśli sam cierpisz na bezsenność, od poniedziałku do czwartku, w godzinach 18-20 możesz zadzwonić na specjalną infolinię prowadzoną przez lekarzy i psychologów z Poradni Leczenia Zaburzeń Snu przy Akademii Medycznej w Warszawie pod numerem 0-22 321 51 91