W trakcie trwania pandemii wielu z nas spotyka się z terminem „choroby współistniejące”, które mają wpływ na przebieg COVID-19. Wśród nich wymienia się m.in. cukrzycę, choroby układu sercowo-naczyniowego i nowotwory, a więc choroby dietozależne.

Na długo przed pandemią naukowcy informowali, że nieprawidłowe żywienie jest przyczyną nawet 80 chorób. Obecnie cierpi na nie już 12 mln Polaków. Eksperci są zgodni – odpowiednia dieta oraz prawidłowe i trwałe nawyki żywieniowe są kluczem do zdrowia. Właściwa dieta nie uchroni przed zachorowaniem na COVID-19, ale może pomóc w zapobieganiu chorobom współistniejącym. Tymczasem prawie co trzeci Polak cierpi na choroby dietozależne. Profilaktyka kontra leczenie Według analiz ekspertów tworzących raport „Planeta. Zdrowie. Przyszłość” wiele uwagi w debacie publicznej poświęca się tematyce zależności między żywieniem a zdrowiem. Szczególnie temu, jak dzięki zbilansowanej diecie można zminimalizować ryzyko m.in. otyłości, cukrzycy, chorób układu sercowo-naczyniowego czy nowotworów.

Co ważne – o prawidłowym żywieniu mówi się nie tylko w kontekście profilaktyki, ale także leczenia. – Niestety strategia leczenia jest zdecydowanie częściej wybierana przez Polaków. Nie zważamy na to, co jemy czy uprawiamy aktywność fizyczną, na to, w jakim żyjemy środowisku. Jeżeli już zachorujemy, po to jest przecież system ochrony zdrowia, żeby pójść do lekarza i zrekompensować te wszystkie braki, które sami w dużej mierze sprowokowaliśmy. Tymczasem druga strategia – zapobiegania – jest po pierwsze zdecydowanie tańsza, po drugie, nie obciąża systemu ochrony zdrowia, a jej stosowanie leży tylko w naszej gestii – podsumowuje prof. Janusz Czapiński. Polskie rodziny deklarują, że jedzą zdrowiej, tymczasem…

Badanie TGI instytutu Kantar pokazuje, że coraz więcej Polaków deklaruje, że odżywia się zdrowiej niż kiedyś. Najwyższy odsetek takich deklaracji był wśród badanych żyjących w rodzinach z dziećmi i wyniósł 49%. W 2010 roku deklarowało tak 40% respondentów z tej grupy. Jednak to samo badanie pokazuje, że świeże warzywa i owoce stanowią podstawę diety u zaledwie połowy Polaków (40-45% badanych, w zależności od grupy) i wskaźnik ten od dekady utrzymuje się na podobnym poziomie, a w niektórych grupach wręcz spada – np. u osób powyżej 60 r.ż. spadł z 50% do 45%.

Badanie pokazuje także, że Polacy lubią kupować niezdrowe jedzenie i wskaźnik ten na przestrzeni ostatniej dekady rośnie. W tej dziedzinie rekordzistami są osoby do 39 r.ż. bez dzieci – w 2019 roku 37% badanych zadeklarowało, że lubi kupować niezdrowe artykuły. W 2010 roku było to 28% badanych w tej grupie demograficznej. Zdrowo, czyli jak? Wśród przyczyn występowania chorób dietozależnych są niewłaściwe wybory żywieniowe i spożycie zarówno w nadmiarze, jak i niedoborze różnych składników odżywczych. Jak zatem powinna wyglądać zbilansowana dieta? Spożywaj regularnie posiłki; Wprowadź do diety: warzywa i owoce, pieczywo razowe, grube kasze i suche nasiona roślin strączkowe, produkty mleczne stanowiące źródło wapnia, oleje roślinne, ryby (szczególnie morskie)

Pamiętaj o urozmaicaniu potraw Ponadto: Ogranicz sól - w Polsce spożywa się średnio ok. 10,3 g soli dziennie - to ponad dwukrotnie więcej niż wynika z zaleceń. Ogranicz cukier - Polacy spożywają 44,5 kg cukru rocznie (GUS,2017). Ogranicz tłuszcze nasycone – w Polsce średnie spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych to około 13,5% zapotrzebowania kalorycznego.  Przekracza więc górną granicę normy i powinno być zmniejszone (dane IŻŻ). Uzupełnij dietę o wapń - niedobory wapnia w diecie dotyczą ponad 50% dzieci oraz ponad 70% dorosłych w Polsce (WOBASZ 2005).