Wyjazd na wakacje bez wątpienia jest dla każdego dziecka ekscytującym przeżyciem – po długich miesiącach żłobka lub przedszkola będzie poznawać nowe miejsca. Bez względu na to, czy podróż będzie długa, czy krótka, nieodłącznym jej elementem są posiłki. Rodzice powinni unikać podawania swoim pociechom wysoko przetworzonych produktów czy posiłków z restauracji typu fast food. Plecaki spakowane? Atrakcje do zwiedzenia zaznaczone na mapie? Czas na zaplanowanie podróży, także pod kątem żywieniowym.

Posiłki dla małego dziecka powinny być pełnowartościowe, a więc zawierać w sobie białka, tłuszcze, węglowodany. Na szczególną uwagę zasługują warzywa i owoce, naturalne bogactwo witamin i składników mineralnych. Powinny one być serwowane do każdego posiłku. Dużym wyzwaniem dla rodziców jest zbilansowanie jadłospisu dla dziecka tak, aby nie tylko łączył w sobie wspomniane wyżej składniki, ale także okazał się praktyczny w trakcie podroży. Takie posiłki należy wcześniej dokładnie zaplanować. Przystępując do ich przygotowywania, warto zastanowić się nad tym, ile czasu rzeczywiście spędzimy w środkach transportu i dostosować do czasu podróży liczbę posiłków. Pamiętajmy o tym, że młody organizm jest przyzwyczajony do otrzymywania konkretnej ilości kalorii w określonych porach i nie powinniśmy zmieniać tego nawyku ze względu na planowany wyjazd. Jeśli będziemy w drodze w porze jadanego zazwyczaj obiadu, przygotujmy wcześniej solidny posiłek do spożycia podczas postoju.

Do picia najlepsza jest woda

W trakcie upałów naczynia krwionośne rozszerzają się, a serce bije szybciej, co prowadzi do intensywnego pocenia się i może skutkować odwodnieniem organizmu. Gdy panują wysokie temperatury, niezwykle ważne jest, aby zadbać o odpowiednią ilość płynów w organizmie. Pamiętajmy, że w celu ugaszenia pragnienia zawsze należy podawać dziecku do picia wyłącznie wodę. Nie ulegajmy kolorowym, atrakcyjnie wyglądającym napojom w przydrożnych sklepach i nie kupujmy ich małym podróżnikom. Słodzone napoje zawierają duże ilości cukru i tylko wzmagają pragnienie. Od najmłodszych lat należy kształtować u dziecka nawyk picia wody. Woda być może będzie atrakcyjniejsza dla dziecka, jeżeli dodamy do niej np. cytrynę i/lub listki mięty.

Owoce i warzywa

Dzieci powinny spożywać dziennie 5 porcji warzyw i owoców. W lecie wybór świeżych, dojrzałych warzyw i owoców jest największy – wykorzystajmy ten czas i podawajmy je dzieciom jak najczęściej. Owoce są źródłem witamin, składników mineralnych, dwucukrów, wielocukrów oraz wielu związków organicznych, które wpływają korzystnie na funkcjonowanie organizmu dziecka. Warzywa zawierają dużo witamin (np. C, witamin z grupy B, beta-karotenu), składników mineralnych (m.in.: potasu, wapnia, magnezu) oraz węglowodanów. Świeże warzywa i owoce są idealnym pomysłem na zdrową przekąskę w czasie podróży. Jako przekąska świetnie sprawdzą się pokrojone w słupki, plasterki, ćwiartki lub w formie sałatek.

Autorski przepis Doroty Sokół, edukatora żywieniowego programu „Zdrowo jemy, zdrowo rośniemy” na sałatkę owocową:

Składniki:

garść czerwonych porzeczek

garść czarnych porzeczek

4 morele

4 śliwki renklody

1 duża nektarynka

kilka zielonych winogron

2 łyżki płatków jaglanych

2-3 łyżki jogurtu

łyżka płatków migdałowych

Wykonanie:

Owoce kroimy. Dodajemy płatki migdałowe, płatki jaglane i jogurt. Mieszamy. Prawdziwa bomba witaminowa gotowa!

Zamiast chipsów i paluszków

Unikajmy podawania dzieciom produktów z kategorii tzw. śmieciowego jedzenia, które są wysoko przetworzone, zawierają dużo niezdrowego tłuszczu i nie dostarczają dzieciom żadnych wartości odżywczych. Do kolorowego pojemniczka spakujmy orzechy, które są źródłem magnezu, wapnia, żelaza i ważnych dla zdrowia kwasów tłuszczowych. Oprócz orzechów świetną alternatywę stanowić będą również pestki dyni i słonecznika.

Kanapka na większy głód

Pełnoziarnisty chleb, chrupiąca sałata, puszysty twarożek, plasterek pomidora i szczypiorek – to składniki nie tylko pysznej, ale i zdrowej kanapki, którą możemy podać dziecku podczas podróży. Pieczywo z mąki z pełnego przemiału jest źródłem błonnika, który wpływa korzystnie na perystaltykę jelit, florę jelitową i wzmaga wydalanie z organizmu toksycznych substancji. Zielona sałata jest źródłem karotenu, a twaróg zawiera łatwo przyswajalne białko i wapń, czyli pierwiastek ważny dla budowy mocnych kości i zębów. Pomidor jest warzywem szczególnie bogatym w witaminę C, a szczypiorek świetnie wpływa na trawienie. Alternatywę dla kanapek stanowić mogą warzywne muffiny czy tortille. Wygodną do podania w podróży, a jednocześnie zdrową przekąską, będzie jajko na twardo, które jest źródłem pełnowartościowego białka, tłuszczu i składników mineralnych.

Autorski przepis Doroty Sokół, edukatora żywieniowego programu „Zdrowo jemy, zdrowo rośniemy” na muffinki pełnoziarniste z owocami:

Składniki:

2-3 garści borówek

2 garści porzeczek czerwonych

1 szklanki mąki pszennej pełnoziarnistej

1 szklanka płatków owsianych

1 szklanka mleka

1 jajko

2-4 łyżki cukru

2 łyżki oleju

1/2 łyżeczki proszku do pieczenia

szczypta soli

Wykonanie:

Wszystkie składniki oprócz owoców wrzucamy do miski i dokładnie mieszamy łyżką. Następnie masę przekładamy do foremki na muffiny. Posypujemy owocami. Pieczemy w temp. 180 stopni przez 20 minut. Gotowe!

A co w przypadku najmłodszych dzieci? Pamiętajmy, że niemowlęta i małe dzieci do ok. 3. roku życia mają inne potrzeby żywieniowe niż osoby dorosłe. Ważne, aby także w podróży dostarczać im wyłącznie bezpieczną żywność. W drodze, równie dobrze jak w domu, sprawdzą się produkty przeznaczone specjalnie dla najmłodszych, zawierające na opakowaniu wskazanie wieku, od jakiego można je podawać.

Najlepsze smakołyki to te zrobione samodzielnie

Dzieci uwielbiają pomagać w kuchni – warto to wykorzystać i zamiast polegać na przetworzonych produktach, wspólnie przygotować coś jednocześnie pysznego i zdrowego. Ciastka zbożowe czy ciasto z owocami na bazie biszkoptu z pewnością zasmakuje dziecku, a rodzice będą mieli pewność, że w tych słodkościach nie ma sztucznych dodatków, polepszaczy smaku czy zbyt dużej ilości cukru. Jako dodatek do ciastek zbożowych świetnie sprawdzą się suszone owoce, które można podać także jako samodzielną przekąskę.

Jedzenie w podróży to frajda

Spożywanie niezdrowego jedzenia podczas błogich wakacji sprawia, że w przyszłości stanie się ono zdecydowanie bardziej pożądane niż te zdrowsze opcje. Spraw więc, aby wakacje kojarzyły się z kolorową sałatką a nie z frytkami, hamburgerem i colą, a wtedy dziecko zawsze chętnie po nią sięgnie. Jedzenie w podróży bowiem nie musi być nudne i niezdrowe, wręcz przeciwnie – może być kolorowe i pełne wartościowych składników odżywczych! Korzystajmy z różnorodności sezonowych warzyw i owoców, chrupmy orzechy i nasiona, a gdy najdzie nas większy głód, zjedzmy ze smakiem sycącą kanapkę z pełnoziarnistego pieczywa. Nie zapominajmy także o piciu wody. Wcześniejsze zaplanowanie i przygotowanie posiłków na podróż uchroni nas przed zatrzymywaniem się w przypadkowych miejscach i ewentualnym zatruciem pokarmowym.