Selen – mikroelement, który chroni przed rakiem
Pracownia badań Read-Gene ze Szczecina, pod kierunkiem prof. med. Jana Lubińskiego, specjalizującego się w genetyce molekularnej i patologii, w sposób jednoznaczny wskazuje korelację pomiędzy poziomem selenu a ryzykiem wystąpienia różnych rodzajów nowotworów. Read-Gene opracowało autorski test badania poziomu tego pierwiastka, który realizują laboratoria sieci DIAGNOSTYKA w swoich placówkach na terenie całego kraju.
– Zbyt niski poziom selenu ma 60 proc. kobiet i aż 90 proc. mężczyzn w Polsce. Jeżeli te niedobry w porę zidentyfikujemy i uzupełnimy, najprawdopodobniej w dużym stopniu uchronimy się przed rakiem. Badanie poziomu selenu jest więc wskazane u każdego człowieka – tłumaczy prof. Jan Lubiński.
Takie wnioski wynikały już z badań prowadzonych pod koniec XX wieku przez badaczy lekarzy Schrautzera, Shambergera i Schwarza, którzy badając swoich pacjentów zauważyli, że osoby chore na raka mają bardzo niski poziom selenu we krwi. Zespół prof. Lubińskiego poszedł o krok dalej i popularyzuje profilaktykę związaną z odpowiednim poziomem selenu, która ma zwiększać szanse na zdrowie i uniknięcie zachorowań na nowotwory. Nie do końca wiadomo w jaki sposób selen działa i jak chroni przed rakiem, ale przypuszcza się, że będąc antyoksydantem, zmniejsza szkodliwe procesy utleniania w komórkach, nie dopuszcza do ich deformacji i uszkodzeń genetycznych DNA, a więc sprzyja prawidłowemu rozwojowi tkanek. Selen przeciwdziała również uszkodzeniom chromosomów zawierających genetyczny materiał – kontroluje życie komórek i ich normalne rozmnażanie.
Zawartość selenu w pożywieniu – zbożach, warzywach, grzybach jest ściśle związana z położeniem geograficznym i ilością tego pierwiastka występującą w glebie i wodzie. Ogólnie rzecz ujmując gleba na terenie Polski jest uboga w selen, dlatego większość Polaków ma jego niedobory. Nie należy jednak samodzielnie suplementować tego pierwiastka, bo zbyt duże stężenie w organizmie może powodować skutki uboczne (nadciśnienie, cukrzycę typu 2 czy zaburzenia gospodarki lipidów).
Gdzie znajdziemy naturalne źródła tego pierwiastka? W borowikach, orzechach brazylijskich, orzechach nerkowca, owocach morza i rybach (szczególnie w śledziach), czosnek i cebula, kiełki zbóż i pełnoziarniste pieczywo także zawierają selen. Ważnym jego źródłem jest też sól morska lub kopalniana, natomiast absolutnym wrogiem są słodycze, w ich obecności przestajemy przyswajać selen.
Jakie mogą być symptomy niedoboru selenu? Do takich objawów należą: ciągłe zmęczenie, osłabienie mięśni, częste przeziębienia, brak odporności, opryszczka i stany zapalne skóry, kłopoty z płodnością u mężczyzn. Badania selenu opracowane przez laboratorium Read-Gene polega na oznaczeniu jego poziomu w surowicy/ osoczu, przy wyniku uwzględnia się płeć i wiek badanego i aktualne normy populacyjne. Koszt badania w laboratoriach sieci DIAGNOSTYKA jest zróżnicowany w zależności od Oddziału i wynosi od 90 do około 120 zł.