10 CHORÓB, KTÓRE DOTYKAJĄ GŁÓWNIE KOBIET
Można się spierać, czy istnieje równość damsko-męska na polu służbowym lub prywatnym. Jeśli chodzi o zdrowie, płeć zdecydowanie ma znaczenie: różnice genetyczne, hormonalne, anatomiczne… pewne choroby częściej dotykają kobiety niż mężczyzn.
Choroby układu sercowo-naczyniowego
Z niewielką, ale jednak przewaga to kobiety częściej umierają z powodu chorób układu sercowo naczyniowego. Ryzyko u pań często jest niedocenione i zbyt późno brane pod uwagę.
Badania American Heart Association pokazują, że objawy np. zawału różnią się w zależności od płci. Kobiety rzadziej odczuwają ból w klatce piersiowej, częściej skarżą się raczej na zmęczenie, zadyszkę czy mdłości… W rezultacie (według Francuskiej Federacji Kardiologów) na zawał w przypadku kobiety można zareagować nawet godzinę później niż w przypadku mężczyzny.
Choroby związane z alkoholem
Różnica w wadze, masie mięśniowej, budowie ciała, metabolizmie… - to wszystko sprawia, że kobiety są bardziej podatne na działanie alkoholu niż mężczyźni. Chodzi zarówno o poziom alkoholu we krwi jak i ryzyko popadnięcia w alkoholizm.
Problemy związane z żywieniem
Kobiet częściej dotykają choroby żywieniowe jak bulimia czy anoreksja. W przypadku anoreksji proporcje są jak 9:1. W większości cierpią na nie nastolatki. Bulimia dotyka 6 dziewcząt na 1 chłopca
Osteoporoza
Choroba osłabiająca kości i zwiększająca ryzyko złamań dotyczy głównie kobiet, które przeszły menopauzę. Duże znaczenie mają w tym przypadku zmiany hormonalne: spadek estrogenów, które uczestniczą w odbudowie kości. Osteoporoza związana z wiekiem występuje 2 a nawet 3 razy częściej u kobiet niż mężczyzn.
Astma
Przed wiekiem dojrzewania astma dotyka głównie chłopców. Z wiekiem jednak ta tendencja się odwraca i po 35 roku życia astma niealergiczna występuje 2 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. Nie wiadomo do końca na czym polega ten mechanizm, ale specjaliści są zgodni co do roli hormonów których skoki sprzyjają zapaleniu oskrzeli: dojrzewanie, ciąża, menopauza – to okresy zwiększające podatność na astmę oraz mogące zwiększyć jej objawy.
Stany lękowe i depresyjne
Stany lękowe i depresyjne dotykają dwa razy częściej kobiety niż mężczyzn. Badania we Francji wskazują, że jedna na pięć kobiet doświadcza w swoim życiu epizodu depresyjnego. Dla porównania, jeśli chodzi o mężczyzn depresja dotyka co 10-go.
Migreny
Prawie 12% dorosłych cierpi na migreny. Kobiety ten problem dotyka 2-3 razy częściej: cierpi na nie 15-18% pań, a mężczyzn jedynie 6%. Czynniki wywołujące migreny są różnorakie: skoki emocjonalne, zmiany rytmu życia, dieta, czynniki zewnętrzne (zapachy, hałasy…), ale także hormony. Stąd pojawiające się dość często migreny zwane menstruacyjnymi, wywoływane przez cykl hormonalny.
Fibromialgia
To choroba dotykająca w zdecydowanej, bo ponad 80%-owej większości kobiety. W związku z tym, że nad przyczynami samej choroby nieustannie prowadzone są badania, nie wiadomo też dlaczego wybiera ona przeważnie kobiety.
Choroby autoimmunologiczne
Toczeń rumieniowaty, wciąż kryjąca wiele tajemnic choroba autoimmunologiczna. Objawia się przeważnie rumieniem na twarzy, bólami stawów, dużym zmęczeniem, gorączką… Może dotknąć również niektóre organy wewnętrzne np. nerki, serce czy mózg. Za powód, dla którego dotyka w 85% kobiety uznaje się różnice hormonalne i genetyczne
Choroba Alzheimera
Bardzo ciężka przypadłość, która w większości przypadków pojawia się w podeszłym wieku. Jedynie 2% chorych ma mniej niż 65 lat. Na 25 osób dotkniętych tą choroba, 15 z nich to kobiety. Skąd takie proporcje? Znaczącą role odgrywa fakt, ze statystycznie kobiety żyją dłużej od mężczyzn, co daje chorobie więcej czasu na zaatakowanie organizmu. Poza tym czynnikiem są też uwarunkowania genetyczne, problemy sercowo-naczyniowe, cukrzyca czy nadciśnienie.
Mimo tych niezbyt przychylnych dla Pań statystyk, przypominamy, że mogą na równi z Panami walczyć o zdrowie żyjąc aktywnie i zdrowo się odżywiając. Im większą mamy wiedzę, tym więcej możemy zmienić. Nie zapominajmy też, że o ile wiele spraw hormonalnych uwrażliwia kobiece ciało, o tyle ciąża i karmienie piersią to niepodważalny przywilej, który odmładza kobiece ciało i zmniejsza ryzyko wielu chorób np. układu sercowo-naczyniowego.
Psychodietyk - osoba , która pracuje z klientem nad psychologicznymi barierami na drodze do osiągnięcia satysfakcjonującej wagi ciała i zdrowego stylu życia poprzez:
wypracowanie zdrowych nawyków żywieniowych
wzmocnienie motywacji
zmianę niesprzyjających przekonań i zachowań
wzmacnianie poczucia własnej wartości
regulację emocji , dzięki którym możliwa jest eliminacja nadmiernego jedzenia
Mechanizm oszczędnościowego genotypu czyli dlaczego diety są nieskuteczne?
Po utracie upragnionych kilogramów będących skutkiem stosowania diety przynajmniej 90% osób powróci do swojej normalnej wagi, a często nawet ją przekroczy. Dzieje się tak dlatego, że zastosowanie diety wyzwala w naszym organizmie niestrudzone, genetycznie uwarunkowane mechanizmy przystosowania się do głodu, które posiadamy w spadku od ewolucji.
Powrót do poprzedniej wagi po zakończeniu diety nie jest związany z brakiem siły woli jak większość z nas myśli, ale z mechanizmem fizjologicznym jaki ewolucja wbudowała w nasze organizmy , byśmy mogli przetrwać jako gatunek ludzki czasu chłodu i głodu. Nosi on nazwę mechanizm oszczędnościowego genotypu. Obrazowo mówiąc: jeśli mamy do czynienia z dwoma jednojajowymi bliźniakami a jeden z nich przeszedł dietę, to jeśli po jej zakończeniu zje tyle samo co brat bliźniak , który na diecie nie był, to ten pierwszy przytyje a ten drugi nie. Podczas chudnięcia organizm przestawia swój metabolizm tak, aby uzyskać z określonej ilości pokarmu więcej kalorii i w miarę możliwości zaczyna gromadzić zapasy. To trochę tak jakby zaczął myśleć: ,,skoro teraz brakuje jedzenia, to trzeba się przygotować na taką ewentualność w przyszłości i zgromadzić rezerwy…”
Każda osoba, która stosowała diety odchudzające, polegające na radykalnej zmianie składników żywieniowych a także ich racji, po powrocie do ,,normalnego odżywiania’ ’poczuje, że jego łaknienie jest większe a ta sama ilość pokarmu wywołuje większy wzrost otyłości. Te mechanizmy metaboliczne są tym wyraźniejsze, im częściej ktoś dietę stosował.
Co zatem zamiast diety odchudzającej?
Dobre, zdrowe nawyki żywieniowe pozwalają utrzymać nasz organizm w dobrej formie zarówno psychicznej jak i fizycznej. Raz wypracowany nawyk, ukształtowany w naszej psychice jako pożądany, pozostaje z nami do końca życia. Zatem kształtowanie dobrych nawyków żywieniowych to długi proces ale niewątpliwie wpływa na lepszą kondycje całego organizmu-tak fizyczną jak i psychiczną.
Anna Proch psycholog, psychodietetyk