Postęp ostatniej dekady nie wystarcza. Szybkie wprowadzenie powszechnych Breast Units, sformułowane i przestrzegane standardy postępowania oraz promujące jakość zasady finansowania – to podstawowe warunki poprawy wyników leczenia raka piersi w Polsce do poziomu europejskiego.

Diagnostyka i leczenie raka piersi w Polsce w czasie ostatnich 10 lat zanotowały niezaprzeczalny postęp. Nie wystarcza on jednak do osiągnięcia satysfakcjonujących wyników leczenia. Niepokoi różnica w wynikach przeżycia 5-letniego chorych na raka piersi kobiet między Polską a średnimi wartościami europejskimi (o ok. 10 punktów procentowych), napawa obawą obserwowany od kilku lat wzrost wskaźników śmiertelności z powodu raka piersi w naszym kraju. Dziesięciu ekspertów diagnostyki, leczenia i rehabilitacji raka piersi, zaproszonych do udziału w projekcie pt. „Audyt leczenia raka piersi 2010-2020. Warunki dalszego postępu” zostało poproszonych o podsumowanie tego, co postrzegają jako sukces w swojej dziedzinie w ostatniej dekadzie oraz o sformułowanie najpilniejszych zaleceń na przyszłość.

Dr hab. Joanna Didkowska – epidemiolog i specjalista ds. profilaktyki, prof. dr hab. Jacek Fijuth – radioterapeuta, prof. dr hab. Elżbieta Łuczyńska – specjalistka diagnostyki obrazowej, prof. dr hab. Rafał Matkowski – chirurg, dr n. med. Wojciech Olszewski – patomorfolog, prof. dr hab. Tadeusz Pieńkowski – onkolog kliniczny, dr hab. Elżbieta Senkus – Konefka – onkolog kliniczny, dr n. med. Andrzej Tysarowski – specjalista diagnostyki genetycznej i molekularnej, dr n. fiz. Hanna Tchórzewska, prof. dr hab. Krystyna de Walden-Gałuszko i prof. dr hab. Marzena Samardakiewicz – psychoonkolożki, w kluczowych kwestiach są zgodni. Najważniejsze ich zdaniem warunki poprawy wyników leczenia raka piersi w Polsce to: 1. Efektywne, szybkie i powszechne wdrożenie modelu wyspecjalizowanej, kompleksowej opieki nad chorą z rakiem piersi, tzw. Breast Unit poprzez udoskonalenie - zgodnie ze sprawdzonymi wzorcami światowymi i wykonalnością w polskich warunkach, istniejącego rozporządzenia Ministra Zdrowia z 24 maja 2019 r. dotyczącego Kompleksowej Opieki Onkologicznej nad Pacjentem z Nowotworem Piersi (KON-PIERŚ).

Tylko w ten sposób liczba Breast Units ma szansę wzrosnąć z obecnych zaledwie 11 do pożądanych w pierwszym etapie 40-u i docelowych ok 70-u. 2. Konieczności opracowania i przestrzegania oficjalnych zaleceń i standardów w tych obszarach postępowania diagnostyczno- terapeutycznego w raku piersi, gdzie jeszcze ich nie ma (np. w diagnostyce patomorfologicznej, w diagnostyce obrazowej, we wsparciu psychologicznym). 3. Konieczności zmiany reguł finansowania i kontraktowania świadczeń przez NFZ w sposób promujący cały proces, a nie pojedyncze świadczenie oraz wpływający na ich wyższą jakość (np. uzależnienie finansowania od spełniania zdefiniowanych warunków jakości, zmiana wyceny świadczeń w sposób promujący świadczenia wyższej o innowacyjności, etc). Ela Kozik, szefowa Stowarzyszenia Polskie Amazonki – Ruch Społeczny przypomina, że – „...przez ponad 10 lat walczyliśmy o Breast Units, mobilizując w pewnym momencie do wspólnego działania 15 organizacji pozarządowych działających na rzecz kobiet w Polsce.

Polskie Breast Units teraz powoli się rodzą. Ten proces trzeba jak najszybciej ułatwić przez poprawę istniejących regulacji dotyczących wymagań i warunków, stworzenie zachęt finansowych promujących jakość oraz dopracowanie standardów postępowania w raku piersi, w dziedzinach, gdzie ich jeszcze nie ma”. • „Audyt leczenia raka piersi 2010-2020. Warunki dalszego postępu. Rozmowy na 10-lecie PARS.” to jubileuszowe wydawnictwo Stowarzyszenia Polskie Amazonki - Ruch Społeczny, zapis rozmów z dziesięcioma wybitnymi ekspertami każdej z dziedzin tworzących ścieżkę diagnostyczno-terapeutyczną, po której kroczy kobieta chora na raka piersi. PARS oczami ekspertów przygląda się osiągnięciom ostatniej dekady w opiece nad chorą z rakiem piersi oraz stara się zdefiniować rekomendacje jej poprawy. „Audyt” powstał z myślą o głosie PARS-u w dialogu z twórcami i osobami zarządzającymi systemem opieki onkologicznej w Polsce. www.ruchspoleczny.org.pl https://www.facebook.com/PolskieAmazonkiRuchSpoleczny