W szeregu przypadków różnych rodzajów nowotworów są one diagnozowane częściej u osób starszych. Wyjątkowo spowodowane jest to tym, że zdecydowana większość nowotworów nie atakuje znienacka, to znaczy, że może przeczekać w człowieku nawet przez kilkanaście lat. Zwyczajowo nowotwór nie daje żadnych konkretnych ostrzeżeń, aż nie przejdzie w stadium zaawansowane. Warto również uwydatnić, że nawet u seniorów nowotwory mogą zostać stłamszone w zarodku.

Im człowiek jest starszy tym większe jest zagrożenie wystąpienia chorób, niestety również tych nowotworowych. Do tych, które występują u seniorów najczęściej należy rak żołądka, czy też rak trzustki, którego procentowe zachorowania wzrastają u osób powyżej 80 roku życia. Objawy raka trzustki zależą w szczególności od: stadium choroby i umiejscowienia guza w narządzie. Rak trzustki to choroba dotykająca w większości przypadków osoby starsze. Przyczyna jej rozwoju nie jest do końca poznana - wiadomo jedynie, że palacze są bardziej narażeni na tę chorobę niż osoby niepalące o około 2-3%. Objawy raka trzustki mogą obejmować żółtaczkę, zakrzepicę żylną, migrujące zakrzepowe zapalenie żył, swędzenie skóry i utratę wagi. Może również wystąpić ból brzucha promieniujący do pleców, wymioty, uczucie sytości szybko po posiłkach, powiększona wątroba, ciemny mocz i luźne stolce. Natomiast rak żołądka jest piątym najczęściej występującym nowotworem na świecie. Jest to typowa choroba osób starszych - ponad 75% pacjentów ma ponad 50 lat. Niestety w wielu przypadkach szybkie rozpoznanie i leczenie raka u osób starszych w postaci interwencji chirurgicznej jest trudne lub wręcz niemożliwe. Pacjenci zwykle ignorują objawy lub postrzegają je jako objawy choroby wrzodowej. Początkowe objawy raka żołądka są niespecyficzne i obejmują ból brzucha, utratę masy ciała, wymioty, anoreksję, wczesną sytość, osłabienie i niestrawność. U co czwartego mężczyzny powyżej 70 roku życia występuje rak gruczołu krokowego. Początkowym objawem raka gruczołu krokowego są problemy z oddawaniem moczu, z jednej strony objawiające się zwiększeniem częstości oddawania moczu, które zwykle występuje w nocy.

Z drugiej strony podczas oddawania moczu mogą wystąpić komplikacje, takie jak przerywany przepływ. Natomiast u kobiet rak narządów rodnych min. rak jajników atakuje dużo częściej osoby po 50 roku życia. Rak sutka potocznie zwany rakiem piersi najczęściej występuje u kobiet w wieku od 50 do 75 lat. Wzrost brodawki (wystąpienie zgrubienia) pod pachą może powodować niepokój i powinno się niezwłocznie odwiedzić lekarza rodzinnego. Zaleca się wykonanie mammografii jako badania przesiewowego u kobiet w najbardziej ryzykownym okresie (tj. 50–75 lat), a następnie wykonanie badania stosownie do specyficznej sytuacji kobiety. U seniorów wystąpienie nowotworów skóry jest wzmożone z wyjątkiem czerniaka, który rzadko występuje u osób starszych. Zwykle wystąpienie nowotworu skóry jest wynikiem intensywnego nasłonecznienia jej w młodszym wieku. Dlatego zwracajmy uwagę na wszelkie zmiany skórne, nawet jeśli jest to tylko lekkie złuszczenie naskórka na uchu czy nosie lub innych miejscach narażonych na promieniowanie. Około 30% chorych na raka płuc stanowią osoby po 60 roku życia, a w szczególności seniorzy w przedziale 60-70 lat. Rak płuc u palaczy i biernych palaczy występuje zwykle po 50 roku życia. Objawy kaszlu niewiadomego pochodzenia są szokujące i powinny dać do myślenia. Jeśli jest to związane z krwiopluciem, należy natychmiast powiadomić lekarza. Co ciekawe szacuje się, że co ósma osoba, która wypala co najmniej 25 papierosów dziennie w wieku 35 lat, umiera przed 75 rokiem życia. Wzrost zachorowań po 60 roku życia zauważalny jest także na raka nerki. Pierwsze objawy raka nerki pojawiają się zwykle dopiero po postępie choroby.

Objawy raka nerki, których doświadcza większość chorych to ból dolnej części pleców, krwiomocz, nocne poty i powtarzające się infekcje dróg moczowych. Rokowanie w raku nerki zależy od mikrostruktury guza i stadium jego diagnozy.Diagnoza nowotworów u seniorów występuje dużo częściej niż u dzieci, młodzieży i młodych dorosłych. Statystyk nie da się oszukać. Zawsze należy zachować tzw. w języku lekarskim czujność onkologiczną, ponieważ w leczeniu chorób nienowotworowych osób starszych nawet proste badanie może wykryć zmiany nowotworowe. Niedobór żelaza przed wystąpieniem anemii jest bardzo czułym wskaźnikiem, który może wskazywać na chorobę nowotworową. Gwałtowny wzrost na wszystkie nowotwory nie tylko te wyżej wymienione wzrasta po 65 roku życia. Dlatego tak ważne jest dbanie o swój stan zdrowia i cykliczne badanie się, bo choć nowotwory u osób starszych rozwijają się dużo wolniej niż u młodszych osób, to nie wolno ich bagatelizować. Zdarza się, że niekiedy rak potrafi rozwijać się przez długi okres bez żadnych objawów. Badajmy się bez względu na wiek!

Wiktoria Rzepecka