Jak zabezpieczyć płodność u pacjentek chorych na raka czyli oncofertility.

W ramach akademii Warsaw Genomics odbywają się regularne spotkania dla lekarzy. To edukacyjna inicjatywa genetyków, ekspertów medycznych i naukowców, której celem jest zwiększenie świadomości lekarzy specjalistów w zakresie możliwości, jakie daje nowoczesna diagnostyka genetyczna. Spotkania online są cykliczne i bezpłatne i poruszają zagadnienia dotyczące diagnostyki genetycznej i molekularnej oraz ich praktycznego zastosowania w wielu obszarach terapeutycznych, m.in. w onkologii, w chorobach rzadkich, w kardiologii, diabetologii i innych.

Wnioski po ostatnim webinarze:

• Leczenie onkologiczne może wywołać trwałą bezpłodność. Dlatego każda pacjentka w wieku rozrodczym, mająca przystąpić do leczenia przeciwnowotworowego, powinna być informowana przez onkologa o możliwościach zabezpieczenia swojej płodności. Standardowe metody leczenia, którym poddawane są chore na raka osoby tj. chemioterapia, radioterapia czy leczenie chirurgiczne, mogą nie tylko obniżyć ich potencjał rozrodczy, ale całkowicie pozbawić płodności. Wiele młodych kobiet chorych na raka bezpowrotnie ją traci i nigdy nie zostaje matkami z powodu braku rzetelnej informacji i odpowiedniej konsultacji przeprowadzonej we właściwym czasie, a przecież współczesna medycyna stwarza szereg możliwości, dzięki którym pacjenci onkologiczni mają szansę na posiadanie potomstwa.

• Specjaliści medycyny rozrodu to coraz częstsza specjalność w szpitalach i do nich na konsultację powinna trafić Pacjentka krótko po zaakceptowaniu planu leczenia onkologicznego, a wybrana procedura zachowania płodności musi zakończyć się w ciągu 2-3 tygodni. Temat zabezpieczenia płodności u pacjentek onkologicznych coraz częściej pojawia się w zaleceniach towarzystw klinicznych. Interesują się nim nie tylko same pacjentki, ale i lekarze. Istotne jest praktyczne podejście i wiedza, oraz odpowiedzialność za przyszłość pacjenta, nie tylko doraźne leczenie problemu, tym bardziej w obliczu tak szeroko dyskutowanej humanizacji medycyny, która następuje, łącząc dziedziny i stawiając w centrum planowanie, przewidywanie i takie wykorzystanie technologii, aby uniknąć pogłębiania problemów, które często wynikają z siebie wzajemnie.

• Lekarze mają obecnie do dyspozycji co najmniej trzy metody zachowania płodności pacjentek onkologicznych: - zamrożenie dojrzałych komórek jajowych; - przygotowanie dojrzałych zarodków i przechowanie ich do czasu zakończenia terapii onkologicznej; - laparoskopowe usunięcie zdrowej tkanki jajnika przed rozpoczęciem terapii onkologicznej, a po zakończonym leczeniu ponowne jej przeszczepienie do organizmu kobiety.

W spotkaniu 23 czerwca br. wzięli udział m.in. dr n. med. Joanna Kufel-Grabowska, onkolog ze Szpitala Klinicznego UM w Poznaniu, prof. dr hab. n. med. Robert Spaczyński - konsultant krajowy w dziedzinie endokrynologii ginekologicznej i medycyny rozrodu oraz dr hab. n. med. Anna Wójcicka, współzałożycielka Warsaw Genomics.

Partnerami wydarzenia było Polskie Towarzystwo Badań nad Rakiem Piersi i Polska Liga Walki z Rakiem. „Oncofertility to nowy obszar medycyny łączący badania onkologiczne oraz reprodukcyjne. W czasie gdy kobieta czeka na przyjęcie na oddział chemioterapii lub chirurgii warto udać się na spotkanie ze specjalistą, który pomoże zabezpieczyć płodność. Natychmiast po przedstawieniu jej planu terapeutycznego pacjentka wysyłana jest do specjalisty medycyny rozrodu. To daje jej poczucie, że robi coś dla siebie w tym bardzo trudnym czasie” – podkreśliła dr n. med. Joanna Kufel, onkolog ze Szpitala Klinicznego UM w Poznaniu. Oczekiwanie większości onkologów jest takie, że pacjentka zakończy cały proces zachowania płodności w ciągu 2, maksymalnie 3 tygodni, co oznacza, że konsultacja u specjalisty rozrodu musi nastąpić 2-3 dni od przyjęcia planu leczenia onkologicznego.

Prof. dr hab. n. med. Robert Spaczyński - konsultant krajowy w dziedzinie endokrynologii ginekologicznej i medycyny rozrodu zwrócił uwagę na kluczową rolę lekarzy onkologów: „Należy zdać sobie sprawę, że bez onkologa, który ma obok odpowiedniej wiedzy, świadomość i chęci, nie ma żadnego procesu zachowania płodności. To jest pierwszy, najważniejszy punkt filtrujący i uświadamiający pacjentce możliwości oraz potencjalne konsekwencje poddania się tej procedurze bądź też jej zaniechania”.

Ważnym aspektem w przypadku pacjentek onkologicznych jest wiek. Wraz z biegiem czasu pogłębia się negatywny wpływ mutacji w genach BRCA na płodność. Nosicielki tych zwiększających ryzyko rozwoju niektórych nowotworów mutacji, które planują zostać matkami nie powinny zatem odkładać decyzji zbyt długo. Zaleca się, by o założeniu rodziny i urodzeniu dzieci pomyślały w młodym wieku – do 35 roku życia. Świadome zarządzanie czasem sprzyja również planowaniu działań profilaktycznych. Pacjentki, które zakończą prokreację, mogą skorzystać z radykalnych form profilaktyki raka jajnika, czyli owariektomii.

Bieżący program Akademii dostępny jest na stronie: https://akademia.warsawgenomics.pl. Dla uczestników webinaru uruchomiono dedykowany adres e-mail: Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć. , na który można kierować pytania do prelegentów.

Kolejny planowany webinar odbędzie się 11 sierpnia br. O godzinie 18.00. Temat: „Ciąża po leczeniu onkologicznym”. Już dzisiaj zapraszamy wspólnie z Akademią. MK