Senior w Internecie - jak wygląda sytuacja z paszportami online?

Od marca 2022 roku funkcjonuje nowa ustawa o dokumentach paszportowych, która zakłada m.in. utworzenie Rejestru Dokumentów Paszportowych i uruchomienie dzięki temu e-usług, z wyjątkiem przepisów dotyczących uruchomienia usługi elektronicznej umożliwiającej wnioskowanie o paszport lub paszport tymczasowy dla osób do 12 lat, które wejdą w życie z dniem 30 września 2022 r., a także przepisów dotyczących wydawania przez wojewodów i konsulów paszportów tymczasowych w okresie bezpośrednio poprzedzającym wdrożenie Rejestru Dokumentów Paszportowych. Przyjęta regulacja określiła ramy prawne budowanego, nowego, scentralizowanego Rejestru Dokumentów Paszportowych, który zastąpi w całości funkcjonujący dotychczas Paszportowy System Informacyjny (PSI).

Nowy system po wdrożeniu daje możliwość uproszczenia procesu realizacji spraw paszportowych obywateli polskich, ale także udostępnieni nowe usługi dla obywatela. Dla zapewnienia referencyjności Rejestru Dokumentów Paszportowych przepisy ustawy zakładają przeprowadzenie procesu migracji danych z Paszportowego Systemu Informacyjnego.

Rejestr Dokumentów Paszportowych realizowany jest w ramach projektu „Rozwój Systemu Rejestrów Państwowych”. Projekt ten ma na celu połączenie najważniejszych polskich rejestrów (w tym m.in. rejestr PESEL, Rejestr Dowodów Osobistych, rejestr stanu cywilnego czy Rejestr Danych Kontaktowych), dzięki czemu możliwa będzie prostsza i szybsza realizacja wielu spraw obywateli polskich związanych z szeroko rozumianą administracją oraz poszerzenie zakresu spraw, które obywatele będą mogli zrealizować drogą elektroniczną bez względu na miejsce inicjowania danej sprawy.

Uruchomiony w 2015 r. System Rejestrów Państwowych obejmuje obecnie rejestry PESEL, dowodów osobistych i stanu cywilnego. Według nowego rozporządzenia wniosek o paszport nie musi już być papierowy, odbierany z urzędu, ale będzie generowany przez urzędnika, a następnie podpisywany na urządzeniu, służącym do podpisywania dokumentów elektronicznie. Tym samym konieczna jest wciąż wizyta osobista. Każdy paszport zawiera mikroprocesor, w którym umieszczone są dane biometryczne: odciski palców (nie pobiera się ich od dzieci do 12 roku życia) i wizerunek twarzy.

Urzędnik pobiera dane od nas przy użyciu czytnika, niewielkiego urządzenia, do którego przykładamy dwa palce. Nie mam na nim tuszu. Wszystko jest elektroniczne. Po uzyskaniu nowego e-dokumentu, każdy jego posiadacz, będzie mógł zgłosić przez Internet utratę dokumentu, skutkującą jego automatyczny unieważnieniem. Odbiór dokumentu także będzie możliwy przy użyciu odcisku palca, a nie tylko ważnego dokumentu tożsamości jak dotychczas. Paszporty będą mogły odebrać dzieci od 12go roku życia, ważny będzie 10 lat.

Usystematyzowano również opłaty i określono kwoty zamiast procentowego określania ulg jak do tej pory. Uproszczono również procedurę ubiegania się o drugi paszport – nie ma już konieczności uzyskania zgody ministra spraw wewnętrznych i administracji, wystarczy zgoda wojewody, bądź konsula i wydłużono okres ich ważności do lat 3. Uregulowano również zasady wydawania paszportów tymczasowych i rozszerzono katalog podmiotów uprawnionych do jego posiadania, a także doprecyzowano przepisy dotyczące orzeczeń sądowych w zakresie władzy rodzicielskiej.

Wiktoria Jaskulska, pod red. MK