Skolioza to boczne skrzywienia kręgosłupa o charakterze przestrzennym - wielopłaszczyznowe odchylenie kręgosłupa od stanu prawidłowego.

Wiek dziecięcy umożliwia szybkie zdiagnozowanie problemu. Okres dojrzewania może nasilić objawy - mięśnie są zbyt słabe, aby stanowić wystarczającą podporę dla szybko rozwijającego się kośćca. Osłabienie z jednej strony automatycznie wpływa na zwiększenie napięcia po stronie przeciwnej. Kręgosłup powoli wykrzywia się w prawą albo lewą stronę. Niewielkie wygięcie wraz ze wzrostem dziecka powiększa się proporcjonalnie do intensywności wzrostu. Towarzyszy temu rotacja czyli skręcanie się kręgów wokół osi w stronę wypukłości skrzywienia. Rotacja wywołuje przemieszczanie się żeber i powstawanie garbu żebrowego.

Nie leczona skolioza, z upływem czasu może wywołać:

• zmiany w obszarze klatki piersiowej
• zmiany ustawienia barków, łopatek oraz miednicy
• uciskanie narządów wewnętrznych tj. serce, płuca, co wpływa na powstawanie niewydolności oddechowej i zaburzeń krążenia
• zmniejszenie sprawności fizycznej
• kompleks psychiczny spowodowany obecnością garbu żebrowego
• spore dolegliwości bólowe.

Przyczyny powstawania skolioz są niejednorodne. Wyróżniamy boczne skrzywienia o charakterze:

1. Idiopatycznym – większość dzieci ma tego typu skoliozę. Przyczyna powstawania nie  jest w tym przypadku znana. Być może powodem są niewłaściwie przebiegający metabolizm komórek w chrząstkach wzrostowych kręgów lub więzadłach kręgosłupa. Chorobie sprzyjają brak aktywności fizycznej.
2. Czynnościowym – nie należą do zmian utrwalonych – brak zmian w budowie kręgosłupa. Mogą być wynikiem np. skrócenia kończyny dolnej, przykurczów stawów biodrowych. Przy wczesnym wykryciu i usunięciu przyczyny skrzywienie zanika.
3. Strukturalnym – mają charakter zmian utrwalonych. Przyczyną są zazwyczaj wady wrodzone tj. zmiany w budowie kręgów lub kostnych elementach klatki piersiowej.

Leczenie skolioz to rehabilitacja długa, trudna i skomplikowana ze względu na nieznaną przyczynę wywołującą schorzenie. Dziecko ze skoliozą musi być pod stałą opieką ortopedy. Skuteczność rehabilitacji jest uzależniona od szybkiego rozpoznania i podjęcia natychmiastowego leczenia. Do sposobów leczenia zachowawczego (bezoperacyjnego) należą skrupulatne i rygorystyczne wykonywanie właściwych ćwiczeń korekcyjnych, przestrzeganie właściwego trybu życia, uprawianie odpowiednich sportów bądź leczenie specjalnym gorsetem – wskazane przy skrzywieniach II stopnia. Naciskając na kręgosłup wymusza on jego właściwe ustawienie. Jeżeli powyższe metody okazują się bezskuteczne a wada ma charakter skrzywienia III stopnia lekarz może zadecydować o leczeniu operacyjnym aby zmniejszyć zniekształcenie i usztywnić chory odcinek kręgosłupa.

Poza badaniami przesiewowymi wykonywanymi przez specjalistów warto systematycznie samemu sprawdzać czy dziecko ma prawidłową postawę i prosty kręgosłup. Najlepiej obserwować, gdy dziecko stoi rozebrane z wyprostowanymi nogami. Wydajemy polecenie zrobienia skłonu do przodu – tak aby dotknąć palcami dłoni podłogi. W tej pozycji obserwujemy plecy. Zwracamy uwagę, czy po obu stronach kręgosłupa plecy są jednakowo wysklepione, zbudowane symetrycznie. Po wyprostowaniu się ramiona powinny być na jednaj wysokości, łopatki również. Łopatki nie powinny odstawać od płaszczyzny placów. Biodra muszą być na jednej wysokości – nie wysunięte. Wcięcie w talii po obu stronach powinno być takie samo.

Jeżeli zauważymy jakiekolwiek nieprawidłowości, asymetrię lub coś wzbudzi nasze podejrzenia należy zapisać się na wizytę u pediatry lub ortopedy. Skoliozy rozwijają się w wyniku wad postawy, dlatego tak duże znaczenie ma obserwacja i kontrola wszystkich dzieci posiadających nieprawidłowości sylwetki. Dziecko z bocznym skrzywieniem kręgosłupa musi być objęte opieką lekarza specjalisty, fizjoterapeuty lub rehabilitanta. Im szybciej podjęte zostaje leczenie i pomoc tym większa szansa na powodzenie i  zniwelowanie skrzywienia.