Emocje, nauka, zabawa – aktywności dziecka, które można ciekawie połączyć
Zabawa to niekwestionowany przywilej dzieciństwa i jeden z jego najważniejszych aspektów. Dzięki swobodzie w wyrażaniu emocji i myśli dziecko może przekazać swoje wyobrażenia o świecie. To również okazja dla rodziców, by okazać dziecku bliskość i zaangażowanie. O różnych formach zabawy i ich wpływie na rozwój emocjonalny dziecka opowiada psycholog dziecięcy - Monika Perkowska.
Dziecięce zabawy mogą przybierać różne formy: od zupełnie swobodnych, gdzie główna rolę gra fantazja, po te aranżowane przez rodzica. Każda z nich przyczynia się do rozwoju intelektualnego, ponieważ każda z nich uczy czegoś nowego. Nauka poprzez zabawę to przede wszystkim frajda i angażowanie emocji. A kiedy zaangażujemy emocje, szybciej się uczymy. Zatem zabawa może być doskonałą okazją do przyswajania nowej wiedzy i umiejętności.
Uwolnij energię – postaw na ruch!
Zabawy ruchowe są najchętniej wybieranymi przez przedszkolaków. Dzieci uwielbiają skakać, biegać, eksplorować świat poprzez dotykanie wszystkiego, co nowe. Maluchy potrafią zauważyć najmniejszy szczegół: mrówkę, która akurat niesie kawałek listka, pręciki na kwiatach, pyłek we włosach przyjaciela. Głód poznawczy, który charakteryzuje dzieci w wieku przedszkolnym, może być zaspokojony poprzez swobodą zabawę. Ważne, aby pozwalać najmłodszym doświadczać świata: niech chodzą boso po piasku, bawią się w śniegu, biegają po placach zabawach. Warto podkreślić, jak fascynujący jest dla dzieci świat natury – chętnie poznają go na co dzień podczas rozmów czy zabaw z rodzicami.
Nauka współpracy czyli zabawy w grupie
Kolejnym ważnym aspektem zabawy jako elementu uczenia się jest współpraca z innymi. Umiejętność bawienia się z rówieśnikami kształtowana jest przede wszystkim w przedszkolu, z rodzeństwem, na podwórkach. Dzieci dogadują się ze sobą, wymyślają plan działania, odgrywają role. Zabawa rozumiana jako nauka współpracy stanowi podstawę uspołecznienia, radzenia sobie z konfliktami, osiągania kompromisów. Nic tak dobrze nie uczy umiejętności interpersonalnych jak wspólna zabawa z innymi: granie w gry planszowe, udawanie dorosłych, budowanie z klocków czy choćby wspólne wygłupy. Przydaje się także odrobina rywalizacji – zbieranie kolekcji naklejek czy magnesów to fascynujący wyścig, w którym dzieci chętnie uczestniczą.
Wspólna zabawa okazją do swobodnego wyrażania emocji
Rozwój empatii i inteligencji emocjonalnej to kolejne aspekty zabawy. Podczas, gdy dzieci odgrywają role, muszą się dzielić czy wczuć w różne osoby. Wtedy rozwijają umiejętność rozumienia siebie i innych. Bawiąc się, maluchy chętniej niż zwykle wyrażają swoje myśli i odczucia. Ważne, abyśmy jako dorośli również pozwalali sobie na pełną swobodę podczas zabaw z dziećmi – w końcu jesteśmy modelem, z którego najmłodsi czerpią przykład. Im więcej emocji i bliskości włożymy w zabawę z dzieckiem, tym szybciej stworzymy z nim dobrej jakości relację.
To nie bałagan, to kreatywność!
Warto wspomnieć, że zabawa rozwija nie tylko umiejętności poznawcze, inteligencję emocjonalną i relacje międzyludzkie, ale także kreatywność. Twórczość jest ściśle związana ze swobodą i zaangażowaniem emocji. Podczas gdy dzieci spędzają czas wolny bawiąc się, ich fantazja nie zna granic. Ważne, aby dać najmłodszym przestrzeń na kreatywność. Dzieciaki po prostu muszą trochę pobrudzić siebie i otoczenie wokół, stworzyć domek z krzeseł i poduch, biegać po domu i odkrywać to, co nowe. Zadziwiające, jak dużo pomysłów kryje się w małych głowach – stworzenie statku pirackiego to dla przedszkolaków nic specjalnie trudnego, o ile dorośli pozwalają na dowolność wyboru zabawy. Również my, bawiąc się z naszymi pociechami możemy swobodnie poruszyć naszą wyobraźnię – im więcej pomysłów, tym lepiej.
wypracowanie zdrowych nawyków żywieniowych
wzmocnienie motywacji
zmianę niesprzyjających przekonań i zachowań
wzmacnianie poczucia własnej wartości
regulację emocji , dzięki którym możliwa jest eliminacja nadmiernego jedzenia
Mechanizm oszczędnościowego genotypu czyli dlaczego diety są nieskuteczne?
Po utracie upragnionych kilogramów będących skutkiem stosowania diety przynajmniej 90% osób powróci do swojej normalnej wagi, a często nawet ją przekroczy. Dzieje się tak dlatego, że zastosowanie diety wyzwala w naszym organizmie niestrudzone, genetycznie uwarunkowane mechanizmy przystosowania się do głodu, które posiadamy w spadku od ewolucji.
Powrót do poprzedniej wagi po zakończeniu diety nie jest związany z brakiem siły woli jak większość z nas myśli, ale z mechanizmem fizjologicznym jaki ewolucja wbudowała w nasze organizmy , byśmy mogli przetrwać jako gatunek ludzki czasu chłodu i głodu. Nosi on nazwę mechanizm oszczędnościowego genotypu. Obrazowo mówiąc: jeśli mamy do czynienia z dwoma jednojajowymi bliźniakami a jeden z nich przeszedł dietę, to jeśli po jej zakończeniu zje tyle samo co brat bliźniak , który na diecie nie był, to ten pierwszy przytyje a ten drugi nie. Podczas chudnięcia organizm przestawia swój metabolizm tak, aby uzyskać z określonej ilości pokarmu więcej kalorii i w miarę możliwości zaczyna gromadzić zapasy. To trochę tak jakby zaczął myśleć: ,,skoro teraz brakuje jedzenia, to trzeba się przygotować na taką ewentualność w przyszłości i zgromadzić rezerwy…”
Każda osoba, która stosowała diety odchudzające, polegające na radykalnej zmianie składników żywieniowych a także ich racji, po powrocie do ,,normalnego odżywiania’ ’poczuje, że jego łaknienie jest większe a ta sama ilość pokarmu wywołuje większy wzrost otyłości. Te mechanizmy metaboliczne są tym wyraźniejsze, im częściej ktoś dietę stosował.
Co zatem zamiast diety odchudzającej?
Dobre, zdrowe nawyki żywieniowe pozwalają utrzymać nasz organizm w dobrej formie zarówno psychicznej jak i fizycznej. Raz wypracowany nawyk, ukształtowany w naszej psychice jako pożądany, pozostaje z nami do końca życia. Zatem kształtowanie dobrych nawyków żywieniowych to długi proces ale niewątpliwie wpływa na lepszą kondycje całego organizmu-tak fizyczną jak i psychiczną.
Anna Proch psycholog, psychodietetyk