Jaskra (łac. glaukoma) jest chorobą oczu prowadzącą do postępującego i nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego i komórek zwojowych siatkówki. Główną przyczyną uszkodzenia tego nerwu jest wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego i przewlekłe niedokrwienie nerwu.

Prowadzi to do pogorszenia lub utraty wzroku. Według statystyk WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) na świecie żyje około 7 milionów  ludzi, którzy utracili wzrok z powodu jaskry.

Chorobą bardziej zagrożone są osoby posiadające następujące czynniki ryzyka:

- rodzinne skłonności
- nadciśnienie lub niedociśnienie
- cukrzyca
- miażdżyca
- krótkowzroczność wysokiego stopnia
- zaburzenia krążenia obwodowego (zimne ręce i stopy)
- częste bóle głowy
- długotrwały stres
- podeszły wiek
- wcześniejsze uszkodzenia i zabiegi chirurgiczne na oku
- długotrwałe stosowanie sterydów (ogólne i miejscowe)
- palenie papierosów

Najczęstszą odmianą choroby jest tzw. jaskra z otwartym kątem przesączenia. Przez 15-20 lat rozwija się bezobjawowo, a pierwsze oznaki pojawiają się dopiero, gdy zmiany w nerwie wzrokowym są już zaawansowane. Najpierw dochodzi do stopniowej utraty pola widzenia, a gdy dojdzie do zaniku nerwu wzrokowego, chorzy nieodwracalnie tracą wzrok. Dlatego pomimo braku dolegliwości należy regularnie poddawać się badaniom okulistycznym, aby nie przeoczyć początku choroby.

Jeżeli jaskra zostanie odpowiednio wcześnie rozpoznana można skutecznie hamować jej rozwój, zapobiegając lub ograniczając utratę wzroku. Celem leczenia jest zahamowanie choroby na jak najwcześniejszym etapie. Stosuje się krople oczne, zmniejszające ciśnienie wewnątrzgałkowe i poprawiające ukrwienie nerwu wzrokowego. Leki muszą być stosowane zgodnie z zaleceniem okulisty. Nie wolno zaprzestać ich podawania, nawet jeśli pacjent nie zauważa efektów działania. Przerwanie leczenia może spowodować gwałtowny wzrost ciśnienia i nieodwracalne uszkodzenie wzroku. W leczeniu stosuje się także zabiegi laserowe lub chirurgiczne, które mają na celu udrożnienie drogi odpływu cieczy z oka, przez co zmniejsza się ciśnienie wewnątrzgałkowe.

Współczesna medycyna jest w stanie zatrzymać postęp choroby, jednak to od nas zależy czy w porę zgłosimy się do lekarza. Najważniejszym czynnikiem decydującym o zahamowaniu utraty wzroku jest szybkie rozpoczęcie leczenia.