Okiem specjalisty - Jak obniżyć poziom cholesterolu?
Z cyklu: „Odchudzanie? - co nie pyka - zdaniem psychodietetyka
Psychodietyk - osoba , która pracuje z klientem nad psychologicznymi barierami na drodze do osiągnięcia satysfakcjonującej wagi ciała i zdrowego stylu życia poprzez:
wypracowanie zdrowych nawyków żywieniowych
wzmocnienie motywacji
zmianę niesprzyjających przekonań i zachowań
wzmacnianie poczucia własnej wartości
regulację emocji , dzięki którym możliwa jest eliminacja nadmiernego jedzenia
Mechanizm oszczędnościowego genotypu czyli dlaczego diety są nieskuteczne?
Po utracie upragnionych kilogramów będących skutkiem stosowania diety przynajmniej 90% osób powróci do swojej normalnej wagi, a często nawet ją przekroczy. Dzieje się tak dlatego, że zastosowanie diety wyzwala w naszym organizmie niestrudzone, genetycznie uwarunkowane mechanizmy przystosowania się do głodu, które posiadamy w spadku od ewolucji.
Powrót do poprzedniej wagi po zakończeniu diety nie jest związany z brakiem siły woli jak większość z nas myśli, ale z mechanizmem fizjologicznym jaki ewolucja wbudowała w nasze organizmy , byśmy mogli przetrwać jako gatunek ludzki czasu chłodu i głodu. Nosi on nazwę mechanizm oszczędnościowego genotypu. Obrazowo mówiąc: jeśli mamy do czynienia z dwoma jednojajowymi bliźniakami a jeden z nich przeszedł dietę, to jeśli po jej zakończeniu zje tyle samo co brat bliźniak , który na diecie nie był, to ten pierwszy przytyje a ten drugi nie. Podczas chudnięcia organizm przestawia swój metabolizm tak, aby uzyskać z określonej ilości pokarmu więcej kalorii i w miarę możliwości zaczyna gromadzić zapasy. To trochę tak jakby zaczął myśleć: ,,skoro teraz brakuje jedzenia, to trzeba się przygotować na taką ewentualność w przyszłości i zgromadzić rezerwy…”
Każda osoba, która stosowała diety odchudzające, polegające na radykalnej zmianie składników żywieniowych a także ich racji, po powrocie do ,,normalnego odżywiania’ ’poczuje, że jego łaknienie jest większe a ta sama ilość pokarmu wywołuje większy wzrost otyłości. Te mechanizmy metaboliczne są tym wyraźniejsze, im częściej ktoś dietę stosował.
Co zatem zamiast diety odchudzającej?
Dobre, zdrowe nawyki żywieniowe pozwalają utrzymać nasz organizm w dobrej formie zarówno psychicznej jak i fizycznej. Raz wypracowany nawyk, ukształtowany w naszej psychice jako pożądany, pozostaje z nami do końca życia. Zatem kształtowanie dobrych nawyków żywieniowych to długi proces ale niewątpliwie wpływa na lepszą kondycje całego organizmu-tak fizyczną jak i psychiczną.
Anna Proch psycholog, psychodietetyk
Cały czas jesteśmy bombardowani informacjami na temat szkodliwości zbyt wysokiego poziomu cholesterolu, fachowo nazywanego hipercholesterolemią. Stan taki przyczynia się do powstawania miażdżycy, która jest czynnikiem ryzyka między innymi chorób serca i udarów. Istnieje podział na tak zwany dobry (HDL) i zły cholesterol (LDL). Co jest faktycznie skutecznym sposobem na jego obniżenie?
Możemy od razu sięgać po leki, czyli stosować terapię farmakologiczną po odpowiednich zaleceniach lekarza. Najczęściej są to popularne statyny. Czy są to leki idealne? Co jakiś czas pojawiają się badania, które sugerują, że efekty uboczne ich stosowania są większe niż korzyści. Według aktualnej wiedzy medycznej, efekt ich działania jest bardzo dobry, a wykazują również działanie przeciwzapalne i przeciwosteoporotyczne.
Na rynku pojawia się także spora ilość suplementów diety, które obiecują zbawienne działanie w kwestii obniżenia poziomu cholesterolu. Oczywiście część z nich ma dobry efekt działania, ale zanim po nie sięgniemy sprawdźmy, czy mają wiarygodny, udokumentowany efekt działania.
Leki to oczywiście rozwiązanie wprowadzone po konsultacji z lekarzem, a pierwszym krokiem, który możemy wykonać w domowym zaciszu jest zmiana diety. Odpowiednio zbilansowana jest kluczem do sukcesu do którego zaliczamy również właściwy poziom cholesterolu. Pamiętajmy także, że tłuszcze są nam potrzebne jednak w odpowiedniej ilości.
Innym sposobem, na obniżenie cholesterolu jest aktywność fizyczna. To fundamentalna kwestia, która powinna być wdrożona w całe nasze życie, obejmując zmianę tak zwanego lifestyle’u. Nie pomoże zapisanie się na siłownię, fitness, czy jazda na rowerze przez miesiąc. To zmiana, która powinna zagościć w naszym życiu na zawsze. Każdy czas jest dobry, aby zacząć zmiany- nawet w czasie jesienno-zimowym, kiedy rozpoczyna się sezon narciarski.
Warto wspomnieć, że występuje również rodzinnie uwarunkowany wysoki poziom cholesterolu. To zaburzenie na poziomie genetycznym w którym konwencjonalne metody leczenia nie zawsze przynoszą efekt.
Jak widać istnieją proste sposoby, które pomogą zmniejszyć poziom cholesterolu i tym samym zmniejszyć ryzyko występowania pewnych chorób. Warto również badać co jakiś czas poziom cholesterolu, aby w odpowiednio wcześnie zacząć konieczną profilaktykę.
Z cyklu: „Odchudzanie? - co nie pyka - zdaniem psychodietetyka
Psychodietyk - osoba , która pracuje z klientem nad psychologicznymi barierami na drodze do osiągnięcia satysfakcjonującej wagi ciała i zdrowego stylu życia poprzez:
wypracowanie zdrowych nawyków żywieniowych
wzmocnienie motywacji
zmianę niesprzyjających przekonań i zachowań
wzmacnianie poczucia własnej wartości
regulację emocji , dzięki którym możliwa jest eliminacja nadmiernego jedzenia
Mechanizm oszczędnościowego genotypu czyli dlaczego diety są nieskuteczne?
Po utracie upragnionych kilogramów będących skutkiem stosowania diety przynajmniej 90% osób powróci do swojej normalnej wagi, a często nawet ją przekroczy. Dzieje się tak dlatego, że zastosowanie diety wyzwala w naszym organizmie niestrudzone, genetycznie uwarunkowane mechanizmy przystosowania się do głodu, które posiadamy w spadku od ewolucji.
Powrót do poprzedniej wagi po zakończeniu diety nie jest związany z brakiem siły woli jak większość z nas myśli, ale z mechanizmem fizjologicznym jaki ewolucja wbudowała w nasze organizmy , byśmy mogli przetrwać jako gatunek ludzki czasu chłodu i głodu. Nosi on nazwę mechanizm oszczędnościowego genotypu. Obrazowo mówiąc: jeśli mamy do czynienia z dwoma jednojajowymi bliźniakami a jeden z nich przeszedł dietę, to jeśli po jej zakończeniu zje tyle samo co brat bliźniak , który na diecie nie był, to ten pierwszy przytyje a ten drugi nie. Podczas chudnięcia organizm przestawia swój metabolizm tak, aby uzyskać z określonej ilości pokarmu więcej kalorii i w miarę możliwości zaczyna gromadzić zapasy. To trochę tak jakby zaczął myśleć: ,,skoro teraz brakuje jedzenia, to trzeba się przygotować na taką ewentualność w przyszłości i zgromadzić rezerwy…”
Każda osoba, która stosowała diety odchudzające, polegające na radykalnej zmianie składników żywieniowych a także ich racji, po powrocie do ,,normalnego odżywiania’ ’poczuje, że jego łaknienie jest większe a ta sama ilość pokarmu wywołuje większy wzrost otyłości. Te mechanizmy metaboliczne są tym wyraźniejsze, im częściej ktoś dietę stosował.
Co zatem zamiast diety odchudzającej?
Dobre, zdrowe nawyki żywieniowe pozwalają utrzymać nasz organizm w dobrej formie zarówno psychicznej jak i fizycznej. Raz wypracowany nawyk, ukształtowany w naszej psychice jako pożądany, pozostaje z nami do końca życia. Zatem kształtowanie dobrych nawyków żywieniowych to długi proces ale niewątpliwie wpływa na lepszą kondycje całego organizmu-tak fizyczną jak i psychiczną.
Anna Proch psycholog, psychodietetyk